Asayiş Şube Müdürlüğünün görevlerini belli başlı başlıklar altında toplayacak olursak;
1-Suçları Önlemek
- Suçların çeşidi ve yapısal özellik1eri dikkate alınarak, önceden tedbirler almak suretiyle suçların işlenmesinin önüne geçilebilir. Bu yaklaşıma göre; sadece sınırlı sayıdaki suçlar değil, suçların büyük bir kısmı bu yolla önlenebilir.
- Şüphelinin, suç işleme yeteneğinin ve isteğinin engellenmesi veya kısıtlanması bu konuda elde edilebilecek başarıda büyük önem taşımaktadır. Burada önemli olan nokta, suç için elverişli fırsatların minimum seviyeye indirilmesi, suç kaynaklarının ve şüphelinin zayıflatılması veya mağdurun güçlendirilmesidir.
- Bu yaklaşım, önceden planlanan yasadışı aktivitelerde olduğu gibi aniden oluşan ve gelişen kavga ve benzeri olayların önlenmesini de içerir. Heyecan, öfke ve alkol gibi nedenlerden dolayı meydana gelebilecek bir olay, polisin çevrede olmasıyla genelde önlenmiş olur. Aradan biraz zaman geçmesiyle birlikte öfke, sinir ve heyecan genelde yerini sağduyuya bırakır ve olay için elverişli ortam kendiliğinden sona erer. Böylece, çıkma olasılığı bulunan, hatta meydana gelmek üzere olan bir suç, polisin yakında bulunmasıyla önlenmiş olur.
- Yada bir bölgede alınacak basit önlemlerle (sokakların ışıklandırılması, arabalarda alarm sistemi olması, devriyenin artırılması v.s.) yüksek yakalanma olasılığı riskinden dolayı potansiyel suçlular engellenmiş olur.
2-Olaylara Müdahale Etmek
- Asayiş hizmetlerinin ikinci önemli amacı, alınan bütün tedbirlere rağmen suçların meydana gelmesi halinde olaylara en seri şekilde müdahale etmek, suçluları yakalamak veya yakalanmalarına yardımcı olmaktır.
- Polisin cadde ve sokaklarda, halka açık yerlerde üniformalı olarak devriye hizmeti sunması temelde önleyicilik ve caydırıcılık esası üzerine kurulu olmakla birlikte, aynı zamanda da, herhangi bir olayın meydana gelmesi halinde, en kısa sürede ve emniyetli şekilde olaya müdahale etmek suretiyle suç sanıklarını olay yeri veya yakınında yakalamak amacıyla planlanmakta ve uygulamaya konulmaktadır.
3-Vatandaşların Kendilerini Güvende Hissetmelerini Sağlamak
- Asayiş uygulamaları ile ortadan kaldırılması gereken ana konulardan birisi de suç korkusudur. Suç korkusu, çok geniş ve aynı zamanda karmaşık bir olgudur. Suç oranında meydana gelen artış doğrudan veya dolaylı olarak, çalışan çalışmayan, erkek bayan, yaşlı genç herkesi etkilemektedir. Bu korku insanların hayatlarını huzursuz edebilmektedir.
4-Kamu Düzenini Sağlamak
- Asayiş hizmetlerinin temel amaç ve hedeflerinden bir diğeri kamu düzenini sağlamak, korumak ve bozulduğunda eski haline getirmektir. Başka bir deyişle, toplum hayatının barış, düzen ve güvenlik içerisinde devamını sağlamaktır. Kamu düzeni, bütün toplumun emniyet, huzur ve güven içerisinde olması, gelişmesi ve yaşamını sürdürmesi için uygun bir ortamın oluşturulması anlamını taşımaktadır.
5-Polis-Halk İlişkilerini Geliştirmek
- Görevi dolayısıyla değişik kesimlerle iç içe olan polisin vatandaşlarla iyi bir ilişki ağı içerisinde bulunması ancak onun, çok değişik davranış türleri sergileyen kişilerle sağlam ve dengeli ilişkiler kurmasına bağlıdır.
- Üniformalı polis sayısının sivil polis sayısından daha fazla olması ve halk ile iç içe olarak çalışması nedeniyle polis imajını geliştirmek açısından üniformalı genel hizmet polisine ve devriyeye büyük görev düşmektedir. Üniformalı polis, özellikle de devriyeler halkla ilişkiler programlarının vazgeçilmez temel taşlarıdır. Devriyeler, genel olarak vatandaşlar tarafından daha kolay ve rahat yaklaşılan polisler olarak görülür. Devriye ile vatandaşlar arasında fiziksel bir engel olmaması nedeniyle, vatandaşların devriyelere kolaylıkla ulaşabilir olması polisin vatandaşlar tarafından tanınması ve karşılıklı güven ortamının oluşturulması açısından önemlidir.
- Burada özellikle durulması gereken önemli bir nokta, araçlı devriyelerin polis ile vatandaşlar arasında fiziksel engel olarak algılandığıdır. Yaya devriyelerin vatandaşlara adres tarif etmeleri ya da sorulan herhangi bir soruyu cevaplamaları bile polis imajını olumlu yönde etkilemektedir.
6-Bilgi Toplamak
- Üniformalı polis (özellikle de devriye polisi) halkın içerisinde, halkla birliktedir. Sahip olunan bu özellik, farklılık ve bir anlamda da ayrıcalık nedeniyle, önleyici hizmet sunan polislerin en önemli fonksiyonlarından birisi, iç içe olduğu ve hizmet verdiği insanlardan suçla mücadele alanında yararlı olabilecek konularda bilgi toplamaktır.
NEDEN DEVRİYE ? NEDEN RESMİ POLİS ?
Asayiş hizmetlerinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla motorize ve yaya devriyelerin yanında hizmetlerin büyük bir bölümü resmi üniformalı olarak görev yapmaktadır. Resmi üniformalı olarak görev yapmanın başlıca faydaları;
YÜKSEK SEVİYEDE GÖRÜNÜR OLMAK
Asayiş uygulamalarının temel amaç ve hedeflerinin gerçekleştirilmesinde yüksek seviyede polis görünürlüğü hissini oluşturmak suretiyle her yerde polis varlığını hissettirmek ve böylece suçları azaltmak, anahtar fonksiyona sahip bir ilkedir.
Önleyicilik rolünün yerine getirilmesinde polisin çok fazla çaba harcamasına gerek kalmadan sadece kendisini göstermesi, üniformalı olarak varlığını hissettirmesi yeterlidir. Polisin her yerde var olduğu izleniminin oluşturulması yoluyla potansiyel suçluların algıladığı yakalanma risk seviyesi yüksek tutulabilecek ve böylece suçluların suç eylemini gerçekleştirme olasılığı azaltılabilecektir.
TOPLUM TARAFINDAN FARK EDİLME
Üniformalı polis ya da devriye polisi kendisini uzman ve profesyonel olarak tanımlatmalıdır. Toplumun farkında olmadığı veya farkında olmakla birlikte rolünü ve fonksiyonlarını bilmediği bir sistemin caydırıcı olması beklenemez. Bu nedenle fark edilme, önleyici hizmetlerde önemli bir ilkedir.
ANINDA MÜDAHALE İZLENİMİ VERMEK
Asayiş hizmetleri, yasaları uygulama kararlılığında olduğu, yasaların çiğnenmesine izin vermeyeceği, çiğnenmesi halinde ise anında ve tereddütsüz bir şekilde bu suçu işleyeni tespit edip yakalayacağı izlenimini vermelidir. Bu polisiye tedbirlerinin varlığı, rolü ve fonksiyonlarının bilinmesiyle birlikte, herhangi bir olumsuzluk karşısında sergileyeceği kararlı yaklaşımın görülmesi ve bilinmesi de bu açıdan çok önemli bir göstergedir.
SİSTEMLİ VE DEVAMLI OLMAK
Önleyici tedbirlerin sadece belirli bir yerde ve geçici bir süreyle uygulamada olması halinde bunlar, doğal olarak belirli bir yerde ve belirli bir zamanda etkili olabilir. Bu tedbirlerin geniş bir bölgeye hitap etmesi, toplumun çok farklı kesimlerini içine alması, sistemli bir şekilde ve devamlı olarak uygulanması durumunda, potansiyel suçlular üzerinde oluşturacağı caydırıcılık unsuru daha güçlü olur.
Devamlılık ve sistemlilik ilkesi çerçevesinde devriye modelinin düzenlenmesi ve en uygun personel dağılımının gerçekleştirilmesi konusunda dikkate alınması ve analiz edilmesi gereken unsurların tespit edilmesi çok büyük bir önem taşımaktadır.
Sistemliliği ve devamlılığı sağlamak amacıyla devriye memurları genellikle spesifik bir mesai düzeni ile görevlendirilir. Devriye bölgesi, alış veriş merkezlerinin yoğun olduğu bölgelerde daralırken, konut alanlarında genişlemektedir. Bazen memurlar, durum ve koşullara göre, devamlı bir bölge yerine farklı bölgelerde de görevlendirilmektedir.
Devriye personelinin görevlendirilmesinde dikkate alınan en belirleyici unsurlardan birisi suçun varlığı ve boyutudur. Bu bağlamda, personel, bir bölgedeki tehlikelerin sıklığının veya öneminin değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkan önceliğe göre görevlendirilir.
Bu konuda rol oynayan başlıca etkin faktörler şunlardır:
- Polise yapılan çağrı ve şikayet sayısı,
- Genel suç sayısı,
- Suçların işlenme yeri,
- Yakalama sayısı.
ASAYİŞ OLAYLARINDA VATANDAŞA DÜŞEN GÖREVLER
Tedbir Alın; Alacağınız basit önlemlerle pek çok suçu daha oluşmadan önleyebilirsiniz.
Hiçbir Şeye Dokunmayınız; Aldığınız bütün tedbirlere rağmen şahsınıza veya malınıza bir saldırı olduğunda; bilhassa evinizden, işyerinizden ve aracınızdan herhangi bir şeyin çalınmış olması durumunda hiçbir şeye dokunmayın. Bilmeden yapılan bir dokunuşunuzla bir çok delilin kaybolmasına sebebiyet verebilirsiniz.
155 Polis İmdatı Arayınız; Şahsınıza ve malınıza yapılan saldırılar sonucunda vakit geçirmeden sizin için en kısa ve ücretsiz ulaşım aracı olan 155 Polis İmdat hattını arayınız.
Polis Merkezine Giderek Müracaatta Ediniz; Bazı suçlarda hukuken mutlaka şikayetçi olmanız gerekir. Bunun için polis merkezine gidip müracaatınızı yapınız. Buradan alacağınız Müracaat Formu; çalınan ruhsatınızın, sürücü belgenizin, pasaportunuzun, nüfus cüzdanınızın ve benzeri belgelerinizin yenisini çıkartabilmeniz için size gerekli olacaktır.
Ayrıca bu belgeyi sigorta işlemlerinizde de kullanabilirsiniz.
Hırsızlık ve yankesicilik sanıklarının yakalanması için teşhis işlemi önemlidir. Kolay teşhis yapabilmeniz için olay mahallinde bulananların eşkal özelliklerini unutmayınız.
Olayın ve Gelişmelerin Takipçisi Olun; Karakola veya diğer ilgili birimlere müracaatınızı yaptıktan sonra yapılan işlemlerin takipçisi olunuz. Polisin varlık sebebi sizsiniz. Görevimiz sizin haklarınızı korumaktır.
OLAY YERİNDE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ ?
• Aldığınız bütün tedbirlere rağmen şahsınıza veya malınıza bir saldırı olduğunda; bilhassa evinizden, işyerinizden ve aracınızdan herhangi bir şeyin çalınmış olması durumunda;
• Uzman ekip gelinceye kadar hiçbir şeye dokunmayınız ve hiç kimseye dokundurmayınız.
• En kısa zamanda Güvenlik Birimlerine haber veriniz.
• Güvenlik Birimlerine haber verirken kendi ev telefonunuzu hırsızların dokunmuş olma ihtimaline karşı kullanmayınız.
• Nelerin çalındığını tespit etmek için güvenlik güçlerini bekleyiniz.
• İçeri kimseyi sokmayınız.
• Ortalığı toparlamayınız, olduğu gibi bırakınız.
• Zorunlu olarak dokunduğunuz veya yerini değiştirdiğiniz eşya veya nesneleri güvenlik birimlerine bildiriniz.
• Olay yerinde her hangi bir şey yiyip içmeyiniz. İçtiğiniz sigara veya izmaritini olay yerine atmayınız.
OTONUZDAN HIRSIZLIK OLDUYSA
• Güvenlik güçlerine haber veriniz.
• Otonuzu bulunduğu yerden hareket ettirmeyiniz.
• Oto içerisinden her hangi bir şey almayınız.
• Otonuzu silmeyiniz, yıkamayınız.
• Otonuzun içine girip oturmayınız.
• Oto içerisinde hiçbir şeye dokunmayınız, dokundurtmayınız.
• Oto içerisinde hiçbir şeyin yerini değiştirmeyiniz.